Η γερμανική ηγεμονία στην Ευρώπη, ως επεισόδιο του νομισματικού πολέμου

Όταν συμμετέχεις σε μια πολυμερή διεθνή συνθήκη, και μια τέτοια είναι η ΕΕ, πρέπει κάθε στιγμή να λαμβάνεις υπόψη σου τις επιδιώξεις των μερών που την αποτελούν, να την αλλάξουν προς το συμφέρον τους. Αυτό ισχύει για όλα τα δυναμικά συστήματα, τα οποία διαρκώς κινούνται ή μεταβάλλονται προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση και ποτέ δεν γνωρίζουν την ακινησία και τη σταθερότητα. Η ΕΕ είναι ένα τέτοιο διαρκώς μεταβαλλόμενο, κινούμενο δυναμικό σύστημα. Το ότι είσαι ένα μικρό μέρος του συνόλου, δεν σε απαλλάσσει από την ευθύνη ότι επηρεάζεις το σύνολο κι αν επιλέξεις την ακινησία, είναι θέμα τύχης να καταλήξουν τα πράγματα προς το συμφέρον σου, λόγω της δράσης των άλλων. Το πιθανότερο είναι ότι θα καταλήξουν εναντίον σου, εναντίον των συμφερόντων σου, τουλάχιστον κατά ένα μικρό ποσοστό.

Σε μια διελκυστίνδα όλοι οι παίκτες συμμετέχουν στο τελικό αποτέλεσμα, ακόμα και οι πιο αδύναμοι. Αυτές τις μέρες παρακολουθούμε τις μεγάλες χώρες της ΕΕ να προσπαθούν να αλλάξουν τις θεμελιώδεις συμφωνίες προς το συμφέρον τους. Η πιο φωναχτή εξέλιξη, ήταν η προειδοποίηση του Ντέϊβιντ Κάμερον, ότι θα ξεκινήσει μια μακριά διαπραγμάτευση με την ΕΕ ώστε να καθορίσει μια νέα σχέση της Βρετανίας με την ΕΕ, η οποία θα καταλήξει σε δημοψήφισμα μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα. Δεν εξήγγειλε το αντίθετο όπως λαθεμένα μετέφεραν ορισμένοι δημοσιογράφοι. Δεν είπε ότι η παρούσα σχέση της Βρετανίας με την ΕΕ θα τεθεί με δημοψήφισμα υπόψιν των πολιτών της Βρετανίας. Κάτι τέτοιο θα σήμαινε ότι κάθε διαπραγμάτευση έχει τελειώσει και ότι το δημοψήφισμα θα γίνει σύντομα, ώστε δημοκρατικά οι Βρετανοί να αποφασίσουν αν επιθυμούν ή όχι την παραμονή στην ΕΕ. Αυτό απηχούν οι δημοσκοπήσεις που έγιναν αμέσως με αυτό το ερώτημα. Αποτυπώνουν τη σημερινή διάθεση των Βρετανών. Ο Κάμερον είπε κάτι όλως διόλου διαφορετικό. Ξεκινάει διαπραγμάτευση για να αλλάξει τη σημερινή σχέση.

Αυτό σημαίνει ότι η διαπραγμάτευση θα γίνει, θα είναι πολυμερής, θα συμμετέχουν όλοι ασχέτως αν στην πράξη τα σημαντικότερα ζητήματα θα τα διαπραγματευθούν μεταξύ τους, η Βρετανία και η Γερμανία. Γι αυτό κι έπιασε αμηχανία τον Βαν Ρομπάϋ και τους Γάλλους, γιατί δεν είναι έτοιμοι και δεν έχουν έτοιμο έναν πολυμερή μηχανισμό διαπραγματεύσεων και φυσικά δεν θέλουν να τον φτιάξουν μόνο για χάρη της Βρετανίας. Όλες οι χώρες μέλη της ΕΕ έχουν κάθε συμφέρον η συζήτηση να γενικευτεί και οι άλλες χώρες να θέσουν εκείνα τα ζητήματα που κρίνουν ότι πρέπει να τεθούν. Κυρίως η νομισματική πολιτική και το ζήτημα της κυριαρχίας των χωρών μελών και η διαχείρισή της από ένα ενιαίο κέντρο ή από την κάθε χώρα ξεχωριστά.

Η Γερμανία είναι ψύχραιμη όπως είδαμε από την έλλειψη αντιδράσεων, γιατί στην πραγματικότητα κι εκείνη έχει θέματα στα οποία θέλει να αλλάξει τις θεμελιώδεις συμφωνίες της ΕΕ, αλλά δεν τολμούσε να τα θέσει και την βολεύει ότι ο Κάμερον άνοιξε τη συζήτηση, επομένως δεν έγινε με δική της πρωτοβουλία, η έναρξη συζητήσεων για το αν θα αποχωρήσει μια χώρα από τη σημερινή ΕΕ, ή αν θα μετατραπεί σε μια χαλαρή συνομοσπονδία. Η Γερμανία δεν έχει καμία εχθρότητα απέναντι σε καμία ιδέα της Βρετανίας. Απλώς για κάθε ιδέα έχει και μια προϋπόθεση.

Θέλετε μια χαλαρή συνομοσπονδία στη λήψη των αποφάσεων; Τότε η κάθε χώρα θα αναλάβει και το κόστος της κάθε απόφασης. Θέλετε μια ομοσπονδία όπου η ενιαία απόφαση θα δεσμεύει όλους κι επομένως η Γερμανία θα αναλαμβάνει το μεγαλύτερο κόστος, τότε η απόφαση θα είναι γερμανική και η διαδικασία λήψης της απόφασης θα γέρνει υπέρ της μεγαλύτερης βαρύτητας της γερμανικής ψήφου. Με άλλα λόγια η Γερμανία έχει το πάνω χέρι στη σημερινή ΕΕ και το απέκτησε γιατί επέβαλε την «βρετανική» εκδοχή, ότι η κάθε χώρα μόνη της πληρώνει το κόστος της κάθε σημαντικής απόφασης. Αν η υπόλοιπη Ευρώπη και κυρίως η Γαλλία θέλουν μια πιο ομοσπονδιακή Ευρώπη, δεν έχουν παρά να δώσουν την ηγεσία στη Γερμανία με έναν εύσχημο και ευγενικό τρόπο που δεν θα προσβάλει τους Γάλλους. Η Γερμανία με όλα τα σενάρια, διεκδικεί για τον εαυτό της την ηγεμονία στην ΕΕ γιατί την συμφέρει και κυρίως γιατί μπορεί να την διεκδικήσει. Έχει τη δύναμη και τα χρήματα που απαιτούνται.

Προφανώς η Γερμανία θέλει να αγοράσει την ηγεμονία, όσο το δυνατόν πιο φτηνά, αλλά αυτό ο καθένας το επιδιώκει. Η διαπραγμάτευση αφορά ακριβώς αυτό. Το κόστος που θα πληρώσει η Γερμανία για την διαπραγμάτευση. Η Βρετανία όμως θέτει ουσιαστικά και ζήτημα κυριαρχίας. Δεν συζητάει την πιθανότητα Γερμανικής ηγεμονίας. Επομένως για να συναινέσει στη Γερμανική ηγεμονία στην υπόλοιπη Ευρώπη, θέλει και τα ανταλλάγματά της (να είναι ανοιχτή όλη η Ευρώπη στο χρηματοπιστωτικό της υπεράκτιο  σύστημα των δικών της φορολογικών παραδείσων) αλλά και την εξαίρεση της  Βρετανίας από κάθε εκχώρηση κυριαρχίας, είτε των δικαστηρίων της (γι αυτό και τα σχόλια για το ευρωπαϊκό δικαστήριο) είτε του κοινοβουλίου της, είτε της νομισματικής της πολιτικής. Εκείνο που συζητάει και πάντως πιο απρόθυμα σε σύγκριση με άλλες χώρες, είναι ζητήματα εσωτερικής πολιτικής, και μόνο.

Στον νομισματικό πόλεμο που βρίσκεται σε εξέλιξη εδώ και δεκαετίες, η Βρετανία έχει διαλέξει στρατόπεδο, ή μάλλον έχει δημιουργήσει στρατόπεδο μαζί με τις ΗΠΑ και με την Ιαπωνία. Γιατί η Βρετανία δεν ακολούθησε τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία, αλλά πρώτη τους έδειξε το δρόμο και πριν από την κρίση, με την προώθηση των υπεράκτιων αγορών σε συνδυασμό με την καταστροφή του κοινωνικού κράτους και των εργατικών δικαιωμάτων και μετά την κρίση, με την ποσοτική νομισματική χαλάρωση και τα μηδενικά επιτόκια. Η Γερμανία είναι στο άλλο άκρο. Προτείνει λιτότητα και ύφεση, δίνει προτεραιότητα στην εξαφάνιση του πληθωρισμού, για να καταστρέψει το κοινωνικό κράτος και το εργασιακό δίκαιο δημιουργώντας ένα σκληρό νόμισμα το οποίο την ενδιαφέρει να στηρίζεται στο εμπορικό πλεόνασμα. Να είναι όλο και πιο περιζήτητο για να αγοράσουν όλο και περισσότερα ευρωπαϊκά προϊόντα τα οποία θα είναι κυρίως γερμανικά.

Πριν από λίγες μέρες, ξεκίνησε μια καμπάνια με δημοσιεύματα στις λαϊκές εφημερίδες, για να διεκδικήσει την επιστροφή του γερμανικού χρυσού, εντός του γερμανικού εδάφους, αρχίζοντας από τον χρυσό που βρίσκεται στη Γαλλία. Είναι μια άσκηση πολιτικής κυριαρχίας, η οποία προσπαθεί να δείξει ποιος είναι ο αρχηγός στην Ευρώπη. Ταυτόχρονα είναι μια προειδοποίηση προς όλους, ότι εξετάζει και προετοιμάζεται για το τέταρτο και τελικό σενάριο του ευρώ, δηλαδή την έξοδο της Γερμανίας από το ευρώ και την επιστροφή στο μάρκο. Δεν θα αφήσει επομένως τον γερμανικό χρυσό σε γαλλικό ή σε βρετανικό έδαφος. Για τις ΗΠΑ όπου φυλάσσονται οι μεγαλύτερες ποσότητες δεν έχει θέσει ακόμα θέμα. Όχι γιατί κινδυνεύει να της τον κατάσχουν, αλλά γιατί λέει καθαρά ότι δεν τους έχει εμπιστοσύνη και γιατί δεν θέλει με τα δικά της αποθέματα χρυσού να ενισχύει νομίσματα πληθωριστικά όπως το δολάριο και η στερλίνα. Το δολάριο στηρίζεται στην στρατιωτική ισχύ των ΗΠΑ, αλλά η στερλίνα όχι. Αν επομένως θέλει ο Κάμερον να κόβει στερλίνες θα αντιμετωπίσει και την απαξίωση ενός μη αποθεματικού νομίσματος.

Η Βρετανία στην πραγματικότητα δεν εμπορεύεται στερλίνες αλλά δολάρια. Επομένως κόβοντας τα πόδια της στερλίνας, μειώνει τις αποθεματικές ιδιότητες του δολαρίου. Το ίδιο γίνεται με την Ιαπωνία, ο νέος πρωθυπουργός της οποίας έδωσε εντολή στην κεντρική του τράπεζα

Να κόψει γιέν, δημιουργώντας πληθωρισμό 1% μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Δηλαδή να κόψει γιέν σε ποσότητα ίση με το 1% του ΑΕΠ της Ιαπωνίας, για να πέσει η τιμή των ιαπωνικών εξαγωγών, επομένως να αυξηθεί το ιαπωνικό ΑΕΠ σε βάρος κυρίως των γερμανικών εξαγωγών. Γιατί το ευρώ έχει ανατιμηθεί κατά 25% έναντι του γιέν και επομένως θα ανατιμηθεί περισσότερο με τη νέα ρευστότητα. Άρα τα γερμανικά προϊόντα θα ακριβύνουν στις ίδιες αγορές όπου βρίσκονται μαζί με τα ιαπωνικά προϊόντα. Η Γερμανία οδηγεί τα πράγματα εκεί που θέλει, δηλαδή το νόμισμά της το ευρώ, να είναι περιζήτητο για να μπορέσεις να αγοράσεις γερμανικά προϊόντα. Να διατηρεί το εμπορικό της πλεόνασμα.

Η Βρετανία, οι ΗΠΑ και η Ιαπωνία είναι ελλειμματικές χώρες. Εισάγουν περισσότερα από όσα εξάγουν. Θέλουν επομένως να ακριβύνουν οι εισαγωγές γερμανικών προϊόντων και να φτηνύνουν οι δικές τους εξαγωγές. Αυτός ο νομισματικός πόλεμος εξελίσσεται εδώ και δεκαετίες ανάμεσα σε νομίσματα που δεν ακολουθούν τον κανόνα του χρυσού. Επομένως η κίνηση της Γερμανίας να ζητάει τον επαναπατρισμό του γερμανικού χρυσού μοιάζει ακατανόητη. Όχι όμως αν προετοιμάζεται για το τέταρτο σενάριο, να απειλκήσει δηλαδή ότι θα αποχωρήσει από το ευρώ, αν την πιέσουν να πληρώσει το κόστος της διατήρησής του από το οποίο κερδίζει. Διαπραγματεύεται δηλαδή ήδη με τις ΗΠΑ και με τη Βρετανία, να μην δώσει κανένα αντάλλαγμα στις ελλειμματικές χώρες του Νότου ως αντάλλαγμα για την ηγεμονία της. Θεωρεί δεδομένο ότι της έχουν εκχωρήσει την ηγεμονία οι μικρές ελλειμματικές χώρες του ευρωπαϊκού Νότου. Συζήτηση για το κόστος θα κάνει μόνον με τη Βρετανία και με τη Γαλλία. Ώστε να μην κάνουν μέτωπο με την πλειοψηφία δηλαδή με τις χώρες του Νότου.

Κρίνετε τώρα αν έχει θέσει τέτοιο θέμα η ελληνική κυβέρνηση σε κάποια συζήτηση στην ΕΕ. Αν το έχει κάνει ο πρωθυπουργός ή ο υπουργός Οικονομικών. Πουθενά. Αν έχει συζητηθεί ανάμεσα στον Σαμαρά, στον Βενιζέλο  και στον Κουβέλη. Ποτέ ως τώρα. Αν συζητάει αυτό το θέμα η αντιπολίτευση ή αν ζήτησε ως τώρα ενημέρωση. Ούτε καν ερώτηση στη Βουλή δεν έχει κατατεθεί έστω και από έναν βουλευτή.