Πέμπτη, Μαρτίου 15, 2012

Ο πρωθυπουργός της Ισλανδίας Geir Haarde στο δικαστήριο

Όλο και περισσότερες ευρωπαϊκές εφημερίδες, συγκρίνουν όπως κάναμε κι εμείς από την εκπομπή μας, στον Φλάς, την Ελλάδα και την Ισλανδία. Μάλιστα μετά από τις δημοσιογραφικές παρουσιάσεις ακολουθούν εκτενείς αναλύσεις που πηγαίνουν πιο βαθιά. Μια από αυτές τις πτυχές, αυτή των ηθικών ευθυνών, είναι πολύ ενδιαφέρουσα. Αυτές τις μέρες ξεκινάει η δικαστική διερεύνηση των ευθυνών του πρώην πρωθυπουργού της Ισλανδίας




(αποφεύγω να το αποδώσω στα ελληνικά γιατί δεν ξέρω την προφορά) στην ισλανδική κρίση, στην πρόκλησή της και κυρίως στις ευθύνες για την διαχείριση και την αποφυγή της.
Το πρώτο δυσάρεστο συμπέρασμα από αυτή την αρθρογραφία είναι ότι πλέον μας γνωρίζουν πολύ καλά στην Ευρώπη, γιατί σημειώνουν ότι αυτό που γίνεται στην Ισλανδία είναι βέβαιο ότι δεν θα γίνει στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Έχουν καταλάβει δηλαδή ότι το πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα δεν αποδίδει ευθύνες στους πολιτικούς ηγέτες για τις ευθύνες και τις παραλείψεις τους και πάντως δεν διερευνά τις ηθικές και ποινικές τους ευθύνες δια της δικαστικής οδού. Στην Ελλάδα υπάρχουν μόνον πολιτικές ευθύνες οι οποίες αποδίδονται μόνον στην κάλπη και από κεί και πέρα λειτουργεί ως κολυμβύθρα του Σιλωάμ από όπου οι πολιτικοί βγαίνουν αγνοί και παρθένοι και μπορούν πλέον να λειτουργούν σαν να έχουν πάρει συγχωροχάρτι, σαν να έχουν ξαναγεννηθεί και δεν βαρύνονται από λάθη και αμαρτίες του παρελθόντος.
Στην Ισλανδία η κυβέρνηση Geir Haarde, ευθύνεται γιατί προκειμένου να εμφανίσει επιτυχίες, και να βοηθήσει τις ιδιωτικές τράπεζες της Ισλανδίας να κατακτήσουν την Ευρώπη, φέρνοντας στη χώρα επιρροή και χρήμα, ελάττωσε τους ελέγχους και τις άφησε στην πραγματικότητα ανεξέλεγκτες. Κι όταν η κρίση αποκάλυψε τα ελάχιστα αποθεματικά τους κατέρρευσαν και η κυβέρνηση έσπευσε να εγγυηθεί για λογαριασμό τους, αναλαμβάνοντας τις ζημιές από τα ρίσκα των ιδιωτών. Είναι γνωστό ότι στη συνέχεια η απόφαση αυτή ανατράπηκε από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας και από τους πολίτες που μάζεψαν υπογραφές και έκαναν δημοψήφισμα που απέρριψε τις αποφάσεις της κυβέρνησης.


Στην Ελλάδα το πρόβλημα ήταν το χρέος του δημοσίου, γιατί οι κυβερνήσεις δανείζονταν για να μοιράσουν κρατικά συμβόλαια με μεγάλα περιθώρια κέρδους σε ιδιωτικές εταιρίες (από τα οποία ένα μέρος γινόταν μαύρο πολιτικό χρήμα και πολιτική υποστήριξη) και για να γίνονται σπατάλες με προσλήψεις φίλων και πελατών του πολιτικού συστήματος με αντάλλαγμα πολιτική υποστήριξη. Άρα αν ακολουθούσαμε την Ισλανδία θα έπρεπε να σύρουμε στα δικαστήρια όχι μόνον τα μέλη της κυβέρνησης Παπαδήμου και Παπανδρέου, αλλά και τα μέλη της κυβέρνησης Καραμανλή, της κυβέρνησης Σημίτη και όσων κυβερνήσεων δεν έχουν παραγραφεί οι νομικές συνέπειες των πράξεών τους. Κατά το νομικό μας σύστημα, μόνον οι δύο τελευταίες κυβερνήσεις μπορούν να ελεγχθούν.

Ασφαλώς η ευθύνη των πολιτών για την επιλογή των κυβερνήσεων, ακόμα κι αν δεν είχαν ψηφίσει όλοι οι πολίτες την κάθε κυβέρνηση υπάρχει. Όπως υπάρχει και ευθύνη των πολιτών που βλέποντας ότι υπάρχει πιθανότητα να εργαστούν στο δημόσιο χωρίς αξιοκρατικές διαδικασίες επιλογής και με καλύτερους όρους σε σύγκριση με την ιδιωτική οικονομία, έσπευδαν στα πολιτικά γραφεία. Η ευθύνη όμως των πολιτικών είναι πολύ μεγαλύτερη. Η ευθύνη των υπουργών και του πρωθυπουργού είναι αυτονόητα πολύ μεγαλύτερη και μπορεί να ελεγχθεί και δικαστικά.

Επομένως όποιος πολιτικός δηλώνει ή διαπιστώνει ότι υπάρχει σπατάλη, διαφθορά, ρουσφέτι, πελατειακές σχέσεις κλπ και έχει ασκήσει ο ίδιος εξουσία είναι και ατομικά υπεύθυνος για τις πράξεις και για τις παραλείψεις του και αυτές οι ευθύνες πρέπει να διώκονται και ποινικά, αλλά και να ευθύνεται ατομικά με την προσωπική του περιουσία για τη ζημιά που επέφερε στο κράτος και στους φορολογούμενους πολίτες.
Αυτή η απόλυτη θέση πρέπει να είναι η αφετηρία κάθε δημόσιας συζήτησης περί διαφθοράς, όπως και η γραμμή εκκίνησης κάθε πολίτη ο ποίος πρέπει να αξιολογεί τους πολιτικούς που επιλέγει από τα κόμματα που υπάρχουν και προσφέρονται να ασκήσουν εξουσία. Αντί λοιπόν οι πολίτες και οι δημοσιογράφοι να έχουμε μόνο λόγια για να κατηγορήσουμε τέτοιες λαθεμένες πρακτικές, και οι πολιτικοί να ζούν στην ησυχία τους βέβαιοι ότι κανείς δεν θα τους ενοχλήσει, ίσως θα άξιζε να το ψάξουμε και δικαστικά.


Η Δικαιοσύνη θα τιμωρήσει ίσως ελάχιστους για τους οποίους αποδειχθεί σε μια δίκαιη δίκη πέραν πάσης αμφιβολίας η ενοχή τους. Αλλά η διαδικασία θα είναι πολύ διδακτική για όλους. Στη δίκη του Ισλανδού πρώην πρωθυπουργού, θα κληθούν να καταθέσουν πολλοί δημόσιοι υπάλληλοι, τραπεζίτες και πρώην ηγετικά στελέχη και θα εξιστορήσουν τη δική τους άποψη. Δεν αξίζει κι εμείς να διδαχθούμε από την πρόσφατη ιστορία μας;

Δεν υπάρχουν σχόλια: