Κόλυβα από το δικό μας ... μνημόσυνο!

ΚΑΘΕ συζήτηση για το ξεπέρασμα της «ελληνικής» κρίσης χρέους είτε στην Ευρώπη είτε στην Ελλάδα (δυστυχώς η Βουλή δεν έχει κάνει καμιά σοβαρή συζήτηση ως τώρα και μάλλον ο κατάλληλος τόπος θα ήταν μια ακρόαση διαπρεπών οικονομολόγων στην επιτροπή οικονομικών υποθέσεων της Βουλής) ξεκινά δυστυχώς με μια προπαγανδιστική σιωπηρή αποδοχή: Ότι υπάρχουν χώρες ασφαλείς όπως η Γερμανία ή η Γαλλία και χώρες επισφαλείς όπως η Ελλάδα και η Ιρλανδία. Η Ελλάδα είναι επισφαλής χώρα επειδή χρωστάει πολλά. Σε ποιον τα χρωστάει; Στις τράπεζες της Γερμανίας και της Γαλλίας. Το ίδιο και η Ιρλανδία, η Πορτογαλία ή η Ισπανία. Αν όμως χρεοκοπήσουν, οι επισφαλείς χώρες θα παρασύρουν και τις τράπεζες που τις δάνεισαν άρα οι χώρες θα αναγκαστούν να τις στηρίξουν δίνοντάς τους χρήματα που δεν έχουν, δηλαδή θα χρεωθούν υπερβολικά και επομένως θα πάψουν να είναι ασφαλείς χώρες κατά της χρεοκοπίας.

Η ΓΕΡΜΑΝΙΑ μπορεί να παριστάνει την άνετη, γιατί με την άνεση ελπίζει να περάσει απαρατήρητη η σιωπηρή αποδοχή της βασικής προπαγανδιστικής της επιδίωξης: να θεωρείται ασφαλής χώρα. Εμείς δεν έχουμε κανέναν λόγο να δεχόμαστε αυτή τη σιωπηρή όσο και ανακριβή παραδοχή, αλλά να τονίζουμε διαρκώς το αυτονόητο. «Βοηθήστε μας να σας πληρώσουμε, αλλιώς εμείς μεν θα ζοριστούμε, αλλά δεν μπορείτε να πάρετε χρήματα που δεν υπάρχουν. Εσείς θα χάσετε αν εμείς χρεοκοπήσουμε». Διότι μπορεί μακροπρόθεσμα να έχουμε υποθηκεύσει με το μνημόνιο που υπογράφει μόνος του ο υπουργός Οικονομικών ακίνητα, αλλά μέχρι να εκποιηθούν τα ακίνητα έστω και μισοτιμής ή σε χαριστικές τιμές θα έχουν καταρρεύσει οι μεγαλύτερες γαλλικές και γερμανικές τράπεζες. Η ζημιά δηλαδή θα είναι πολύ μεγαλύτερη από την αξία των ελληνικών ακινήτων και του ελληνικού χρέους.

ΑΡΧΙΚΑ είχαμε πιστέψει στην ειλικρίνεια της Γερμανίας όταν έλεγε ότι διαφωνεί με την έκδοση ευρωομολόγου γιατί αυτό φυσιολογικά θα αύξανε και τα επιτόκια δανεισμού της Γερμανίας έστω και ελάχιστα. Όταν όμως ο Γερμανός δημιουργός της πρότασης για τα ευρωομόλογα μας εξήγησε πώς ακριβώς προτείνει εκείνος να εκδοθούν ευρωομόλογα, καταλάβαμε ότι χώρες σαν τη δική μας την έχουν θάψει και της έχουν κάνει και μνημόσυνο πριν πεθάνει, δηλαδή πριν από το τέλος του 2013. Για να το πούμε απλά, σύμφωνα με τη γερμανική ιδέα τα ευρωομόλογα προτείνεται να είναι δύο ή τριών χρωμάτων. Για το χρέος που αντιστοιχεί ως το 60% του ΑΕΠ θα έχουμε το μπλε ευρωομόλογο με χαμηλό επιτόκιο και με εγγύηση τα έσοδα όλων των Ευρωπαίων φορολογουμένων, άρα μπορεί να πετύχει άριστη βαθμολογία και επιτόκιο κάτω ακόμα και από το γερμανικό. Θα έχουμε δηλαδή ένα νέο πρότυπο. Για το μέρος του χρέους που φτάνει έως το 110%, δηλαδή για το υπόλοιπο 50% (60%+50%=110%) θα εκδίδεται το κόκκινο ευρωομόλογο για το οποίο θα υπάρχει εγγύηση επί των εσόδων μόνον από τους φορολογούμενους της συγκεκριμένης χώρας και επομένως το επιτόκιο θα είναι ακριβό περίπου όσο και το σημερινό επιτόκιο του μηχανισμού στήριξης (των τραπεζών) γύρω στο 5%. Για το χρέος πάνω από το 110% του ΑΕΠ της κάθε χώρας-μέλους του ευρώ θα βγαίνει ένα άλλο ομόλογο που δεν θα αγοράζει κανένας εκτός κι αν είναι τρελός, δηλαδή αυτό το ποσοστό του χρέους θα κουρεύεται και δεν θα το πληρώνει κανείς.

Η ΙΔΕΑ ακούγεται καλή για την πρώτη μέρα και ίσως και ο πρωθυπουργός, όταν το άκουσε, να ενθουσιάστηκε χωρίς να γνωρίζει κι εκείνος τι σόι θα είναι το ευρωομόλογο, το οποίο έτσι κι αλλιώς είναι «μπάλωμα» γιατί δεν λύνει το βασικό πρόβλημα ότι η κεντρική τράπεζα δεν δανείζει απευθείας τις κυβερνήσεις με το βασικό επιτόκιο αλλά πολλαπλασιάζει τα χρέη. Η ιδέα είναι αρκούντως πολύπλοκη έτσι ώστε κανείς να μην καταλαβαίνει τι ακριβώς είναι, κοινό γνώρισμα όλων των κερδοσκοπικών προϊόντων των τραπεζών.

ΜΕ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ των ευρωομολόγων θα είναι κατενθουσιασμένες όχι μόνο οι τράπεζες που θα μεσολαβούν χωρίς ρίσκο εξασφαλίζοντας ανέξοδη μεταφορά χρήματος, πλούτου, πόρων από τις χώρες στα ταμεία τους, αλλά και οι κεντρικές τράπεζες που έχουν τώρα στα ταμεία τους ομόλογα των χωρών αντί για ομόλογα των Ευρώπης. Όλες οι μεγάλες τράπεζες των μεγάλων χωρών θα μειώσουν το ρίσκο τους. Η ΕΚΤ για παράδειγμα αντί για τα 55 δισεκατομμύρια ευρώ σε ελληνικά ομόλογα που τώρα έχει στην κατοχή της, με ρίσκο να τα χάσει, θα τα αντικαταστήσει με ευρωομόλογα. Η ΕΚΤ θα δώσει κέρδη στους ιδιώτες μετόχους της, αλλά επίσης και στην Τράπεζα Διεθνών Διευθετήσεων της οποίας είναι μέτοχος και η οποία επίσης έχει στην κατοχή της και συναλλάσσεται με κρατικά ομόλογα. Οι ιδιωτικές κεντρικές τράπεζες είναι αυτές που θα έχουν κερδίσει, αλλά και οι εμπορικές ή επενδυτικές ιδιωτικές τράπεζες οι οποίες χαριστικά ονομάστηκαν «συστημικές» και επομένως ο κίνδυνος να χρεοκοπήσουν κι αυτός «συστημικός κίνδυνος».

ΟΙ ΧΩΡΕΣ όμως του Νότου με τα μεγάλα χρέη δεν πρόκειται ποτέ να μπορέσουν να πληρώσουν χρέη με επιτόκιο 5,8% όταν ταυτόχρονα έχουν όπως η Ελλάδα ύφεση -4,5%. Για να μπορούν να αποπληρώνουν τα χρέη τους πρέπει το επιτόκιο που πληρώνουν να είναι μικρότερο από το ρυθμό ανάπτυξης. Μόνον λοιπόν αν τα επόμενα χρόνια πετύχουν ρυθμούς ανάπτυξης της τάξης του 8% θα είναι αξιόχρεες και επομένως θα μπορούν να δουν επιτόκια μικρότερα όταν θα ξεχρεώσουν. Αλλιώς δεν έχουν ελπίδα ποτέ να μειωθούν τα επιτόκια για τα κόκκινα ομόλογα και φυσικά δεν πρόκειται να ξεχρεωθούν ποτέ.

ΕΑΝ ΣΤΗΝ Ελλάδα προσθέσουμε και τον πληθωρισμό ο οποίος τροφοδοτείται κυρίως από τη φορολογία και είναι πάνω από 5%, αντιλαμβανόμαστε όλοι για τι αναρρόφηση πλούτου στο εξωτερικό μιλάμε σε ετήσια βάση και για τι θυσίες των Ελλήνων. Αντί ο πρωθυπουργός να ελπίζει ότι με τα ευρωομόλογα θα πάρουμε έστω μια ανάσα που θα του επιτρέψει να κάνει αξιοπρεπείς εκλογές πριν ξεσηκωθεί ο κόσμος για να κυνηγήσει την τρόικα εκτός συνόρων (μαζί με την κυβέρνηση φυσικά), πρέπει να ζητήσει νέα ενημέρωση.

ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ

Λουκάς Παπαδήμος

Να λύσει απορίες

ΑΘΟΡΥΒΑ και μεθοδικά ο Λουκάς Παπαδήμος έχει ξεκινήσει τις επαφές με τις μεγαλύτερες ιδιωτικές τράπεζες με σκοπό να βολιδοσκοπήσει και στη συνέχεια να συμφωνήσει μαζί τους μια αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους. Οι τράπεζες κάθονται κι ακούνε με μεγάλο ενδιαφέρον γιατί αυτό είναι μάλλον προς το μακροπρόθεσμο συμφέρον τους. Αν ο Παπαδήμος καταφέρει και κάνει μια καλή συμφωνία με μία μεγάλη τράπεζα, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα γίνει συμφωνία με όλες τις μεγάλες. Οι μικρές θα ακολουθήσουν υποχρεωτικά.

Ατυχώς όμως -σύμφωνα με πληροφορίες- συζητά μαζί τους μικρό κούρεμα στα μέτρα της ΕΚΤ, δηλαδή 30%, επιμήκυνση του υπόλοιπου ποσού από δέκα χρόνια και πάνω και επιτόκιο 5,8%! Μάλλον ο πρωθυπουργός θα πρέπει να του θέσει μερικές απλές ερωτήσεις του στιλ: Πρόκειται έτσι να μειωθεί ποτέ στο 60% το δημόσιο χρέος; Πόσα δισεκατομμύρια πρέπει να πληρώνει κάθε χρόνο η Ελλάδα μόνον σε τόκους τα επόμενα 30 χρόνια; Με τι ρυθμό ετήσιας ανάπτυξης θα αρχίσει να μειώνεται το συνολικό χρέος; Αν δεν είχαμε εφαρμόσει το μνημόνιο και δεν είχαμε μπει ηθελημένα σε καθοδική πορεία ύφεσης, θα ήταν καλύτερα;