Να γίνει ο ΦΛΑΣ 96 κοινωνική συνεταιριστική επιχείρηση

Σήμερα οι εργαζόμενοι του ΦΛΑΣ 96  έχουμε στις 14:00 συνέλευση, προκειμένου να ανταποκριθούμε στην πρόσκληση του ΕΣΡ, να σχηματίσουμε νομικό πρόσωπο στο όνομα του οποίου ο αρμόδιος υπουργός Σίμος Κεδίκογλου με την υπογραφή του, θα μας παραχωρήσει την άδεια λειτουργίας του ΦΛΑΣ 96.

Από σήμερα πρέπει να δείξουμε ως εργαζόμενοι, ότι είμαστε ικανοί να διαχειριστούμε την τύχη μας, να πάρουμε τις ζωές μας στα χέρια μας, να λειτουργήσουμε επιτυχώς το σταθμό και να βιοποριστούμε από τη δουλειά μας. Η πρόκληση είναι μεγάλη και πρέπει να αποδείξουμε ότι είμαστε ικανοί. Νομίζω ότι μπορούμε να το κάνουμε, γιατί στις τάξεις μας έχουμε τα κατάλληλα πρόσωπα που εδώ και δεκαετίες κάνουν επιτυχώς αυτή τη δουλειά ο καθένας στον τομέα του, για λογαριασμό του ιδιοκτήτη. Επομένως δεν χρειαζόμαστε άλλες αποδείξεις. Συν το γεγονός ότι εδώ και 11 μήνες που ο ιδιοκτήτης αποχώρησε, ο σταθμός λειτουργεί κουτσά στραβά, χάρη στις θυσίες και την αυταπάρνηση των εργαζομένων.

Η ευθύνη μας απέναντι στην κοινωνία είναι μεγάλη, γιατί αν εμείς πετύχουμε, τότε θα ανοίξουμε το δρόμο και σε άλλες ομάδες εργαζομένων να λειτουργήσουν εκείνοι επιχειρήσεις που κλείνουν λόγω της κρίσης, να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας και να διασώσουν εξοπλισμό, μέσα παραγωγής που διαφορετικά θα καταστρέφονταν και θα αποσύρονταν από την παραγωγική διαδικασία. Ο εξοπλισμός γίνεται ένας σωρός με παλιοσίδερα ή σκουπίδια για τη χωματερή όταν δεν χρησιμοποιείται και δεν συντηρείται και ανανεώνεται. Το ίδιο και η εργασία, όταν μένει αχρησιμοποίητη, δεν είναι πηγή δημιουργικότητας, πηγή παραγωγής πλούτου και εισοδήματος για τους εργαζόμενους και για την κοινωνία. Ένας άνεργος δημοσιογράφος ή τεχνικός ή διοικητικός υπάλληλος, δεν μπορεί να βοηθήσει ούτε τον εαυτό του, ούτε την οικογένειά του, ούτε την κοινωνία. Γίνεται βάρος και προσθέτει την παρουσία του στην κρίση. Καταστρέφοντας την εργασία, μειώνεις και τις δυνατότητες της κοινωνίας να ανακάμψει. Πρέπει να σώσουμε τους εαυτούς μας, χωρίς καμία εξωτερική βοήθεια, στηριζόμενοι στις δυνάμεις μας. Αν τα πάμε καλά, και βοήθεια μπορούμε να έχουμε και σε βοήθειά μας θα προστρέξουν κι άλλοι εργαζόμενοι και θα δυναμώσουμε.

Κανείς από εμάς δεν ενδιαφέρεται για άλλη μια αποτυχημένη ιστορία. Η ιστορία δεν γράφεται με το εάν δεν είναι γίνει αυτό το λάθος, ή εάν είχε γίνει εκείνο το σωστό. Αν δεν γίνει δεν έγινε. Αν γίνει έγινε και τότε μόνον αποτελεί παράδειγμα δημιουργικής μίμησης, με την οποία προχωράει ο πολιτισμός και η ιστορία. Μόνον οι πετυχημένες ιστορίες αξίζουν μίμησης.

Σήμερα πρέπει να λάβουμε μερικές κρίσιμες αποφάσεις, με τις οποίες θα αποδείξουμε ότι είμαστε μέρος της λύσης ή αν παραμένουμε μέρος του προβλήματος. Κατά τη γνώμη μου και με βάση την εμπειρία μου, η πρώτη απόφαση είναι αν θέλουμε να ιδρύσουμε μια συνεταιριστική επιχείρηση των εργαζομένων, η οποία θα ανήκει στον κοινωνικό, αλληλέγγυο τομέα της οικονομίας, ή στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας. Το ΕΣΡ σύμφωνα με την πρότασή μας, την οποία εμμέσως υιοθέτησε μας επιτρέπει κάτι τέτοιο. Κι αυτό γίνεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ο κοινωνικός τομέας της οικονομίας, αποτελεί το 20 με 25% του ΑΕΠ της κάθε χώρας. Στην Ελλάδα δεν υπάρχει αυτός ο τομέας, γιατί ακόμα και οι αγροτικοί συνεταιρισμοί δεν έχουν αφήσει καλό όνομα και έχουν γλιστρήσει στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας χάνοντας το στόχο και τον προσανατολισμό τους.

Στις άλλες χώρες της δυτικής και της ανατολικής Ευρώπης, υπάρχουν λαμπρά παραδείγματα συνεταιρισμών και στον βιομηχανικό τομέα και στον τομέα του εμπορίου και στον τομέα των υπηρεσιών και στον τομέα του Τύπου, και παράδοση και κουλτούρα συνεταιρισμών. Στην Ελλάδα αντιθέτως όπου ιστορικά υπήρξε ο πρώτος βιομηχανικός και εμπορικός συνεταιρισμός, στα Αμπελάκια ο οποίος προμήθευε με νήματα υψηλής ποιότητας όλη την Ευρώπη της εποχής του 18^ου αιώνα, αυτή η παράδοση έχει ξεριζωθεί. Οι μελέτες που έχουν δημοσιευθεί φέτος, από τον ΟΗΕ, από το Διεθνές Γραφείο Εργασίας και από την Κομισιόν, λένε ότι οι συνεταιριστικές επιχειρήσεις έχουν αντέξει πολύ καλύτερα την κρίση σε σύγκριση με τις ιδιωτικές επιχειρήσεις και έχουν πολύ λιγότερα λουκέτα και πολύ λιγότερη ανεργία. Ενδεικτικά στην Ισπανία, όπου η ανεργία είναι πάνω από 27%, στα μέλη των συνεταιρισμών, στον κοινωνικό τομέα της οικονομίας, η ανεργία είναι 2%. Αυτό βοηθά και ολόκληρη την κοινωνία και ιδίως την τοπική κοινωνία γύρω από τους ισχυρούς συνεταιρισμούς.

Ενδεικτικά, ενώ στην Ισπανία η ανεργία είναι πάνω από 27%, στη χώρα των Βάσκων, όπου για ιστορικούς λόγους υπάρχει ο μεγαλύτερος συνεταιριστικός όμιλος ΜΟΝΤΡΑΓΚΟΝ η ανεργία είναι μόνον 7%. Ο όμιλος ΜΟΝΤΡΑΓΚΟΝ είναι ο μεγαλύτερος όμιλος της χώρας των Βάσκων και ένας από τους μεγαλύτερους ολόκληρης της Ισπανίας και η επιτυχία του βοήθησε όχι μόνον τη χώρα των Βάσκων, αλλά ολόκληρη την Ισπανία. Η ΕΕ αναγνωρίζοντας αυτή την πραγματικότητα διαμορφώνει αυτή την εποχή προγράμματα ενίσχυσης των συνεταιριστικών επιχειρήσεων και αποτέλεσμα της κοινοτικής πρωτοβουλίας είναι και η ψήφιση του νόμου 4019/2011 για την ίδρυση αυτών των ευρωπαϊκών συνεταιριστικών επιχειρήσεων όπου η προτεραιότητα εκ του νόμου, από την κοινοτική οδηγία ανήκει στην εργασία και όχι στο κεφάλαιο. Αν περιμέναμε από την ελληνική πολιτική τάξη να ψηφίσει τέτοιο νομοθέτημα εν μέσω κρίσης θα περιμέναμε πολύ.

Αλλά και ο τρόπος με τον οποίο προσπαθεί η ελληνική πολιτική τάξη να εφαρμόσει το νόμο, ακολουθεί το πελατειακό σύστημα και είναι χωρίς όραμα. Ως τώρα μόνον κάποιοι δήμοι έχουν συστήσει και ενισχύσει τέτοιες κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις εργαζομένων, προκειμένου να τους αναθέσουν έργο των Δήμων και επιχορηγήσεις. Δηλαδή χρησιμοποιούνται ως υποκατάστατο των ίδιων για να μειώσουν το κοινωνικό κράτος και για να κάνουν οικονομία στα χρήματα που διαθέτουν για κοινωνικές δομές και παροχές.

Εμείς επειδή βγαίνουμε σε έναν άκρως ανταγωνιστικό στίβο των μέσων ενημέρωσης, και επειδή είμαστε η πρώτη επιχείρηση του κοινωνικού τομέα της οικονομίας, θα έχουμε και τις δυσκολίες του πρωτοπόρου, ο οποίος πρέπει να ανοίξει το δρόμο για τους επόμενους. Οι επόμενοι πρέπει να ακολουθήσουν σύντομα, ώστε να ενώσουμε τις δυνάμεις μας και να γίνουμε βιώσιμοι. Μια αποτυχημένη ιστορία δεν αφορά κανέναν.

Ο συνεταιρισμός των εργαζομένων του ΦΛΑΣ 96  πρέπει να δημιουργήσει αξία, η οποία θα παραμείνει κληρονομιά των επόμενων εργαζόμενων, γιατί εμείς πρέπει να έχουμε συναίσθηση της προσωρινότητάς μας. Το συνεταιριστικό κίνημα όμως συνεχίζεται γιατί ο ένας εργαζόμενος παίρνει τη σκυτάλη από τον προηγούμενο και την παραδίδει στον επόμενο. Κι εκείνος συνεχίζει. Κι έτσι βελτιώνεται η κοινωνία και απελευθερώνεται ο άνθρωπος μέσω της εργασίας του.

Επομένως προτείνω να δημιουργήσουμε έναν συνεταιρισμό εργαζομένων του νόμου 4019/2011, μια επιχείρηση του κοινωνικού τομέα της οικονομίας και όχι μια κερδοσκοπική καπιταλιστική εταιρία του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας. Τέτοιες έχουμε πολλές. Και ο ΦΛΑΣ ήταν ως τώρα μια τέτοια ιδιωτική εταιρία. Η κρίση και η συνείδηση που αποκτήσαμε όλα αυτά τα χρόνια, μας δίνει την ευκαιρία, ταυτόχρονα με την επέτειο συμπλήρωσης των 24 χρόνων λειτουργίας του, μια ολόκληρη γενιά, να την μετατρέψουμε σε επιχείρηση της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας.

Οι αρχές λειτουργίας αυτών των επιχειρήσεων, αυτού του παγκόσμιου κινήματος, έχουν κωδικοποιηθεί στις επτά αρχές λειτουργίας όπως κωδικοποιήθηκαν στην διακήρυξη αρχών της Παγκόσμιας Συνεταιριστικής Συμμαχίας, το 1994 στο Όσλο.

Οι συνεταιρισμοί βασίζονται στις αξίες της αυτοβοήθειας, αυτοευθύνης, δημοκρατίας, ισότητας, δικαιοσύνης και αλληλεγγύης. Ακολουθώντας την παράδοση των ιδρυτών, τα μέλη του συνεταιρισμού πιστεύουν στις ηθικές αξίες της ειλικρίνειας, της εντιμότητας, της κοινωνικής ευθύνης και της αλληλοβοήθειας.

Οι συνεταιρισμοί καθοδηγούνται από τις “Επτά Συνεταιριστικές Αρχές” όπως έχουν συμφωνηθεί από την Διεθνή Συνεταιριστική Συμμαχία (ICA):

 1)Εθελοντική και ανοικτή συμμετοχή. Δεν μπορείς να υποχρεώσεις κανέναν και δεν εφαρμόζεις καμιά διάκριση για τη συμμετοχή

2)Δημοκρατικός έλεγχος των μελών. Ένα μέλος μία ψήφος σε όλα τα επίπεδα λήψης των αποφάσεων

3)Οικονομική συμμετοχή των μελών. Δεν υπάρχει δωρεάν βόλτα για κανέναν. Δίκαιη συμμετοχή όλων στο κεφάλαιο της επιχείρησης και στα κέρδη. Τα πρόσθετα μερίδια παίρνουν περιορισμένο επιτόκιο.

4)Αυτονομία και ανεξαρτησία. Αυτόνομες οργανώσεις αυτοβοήθειας και εξασφάλιση του δημοκρατικού ελέγχου των μελών, ακόμα κι αν δανείζονται από τα μέλη ή εκτός συνεταιρισμού.

5)Συνεργασία μεταξύ συνεταιριστικών εταιριών. Η ισχύς εν της ενώσει. Μέρος του ταμείου εκπαίδευσης και προώθησης να διατίθεται για τις συνεργασίες των συνεταιρισμών

6)Εκπαίδευση, κατάρτιση, πληροφόρηση. Το κλειδί της επιτυχίας. Εκπαίδευση για τη δημοκρατική διοίκηση και για την ανάπτυξη, ενημέρωση του κοινού και ιδίως των νέων για τα οφέλη του συνεργατισμού.

7)Κοινωνικό ενδιαφέρον. Δουλεύουμε για την βιώσιμη ανάπτυξη της κοινωνίας ή της κοινότητας, μέσα στην οποία δρούμε.

Αυτές οι αρχές πρέπει να γίνουν κτήμα μας, να περιλαμβάνονται μέσα στο καταστατικό που θα εγκρίνουμε και κυρίως να εφαρμόσουμε αυτό το καταστατικό με δημιουργικό πνεύμα, παραμένοντας σε αυτές τις βασικές αρχές. Αλλιώς θα γλιστρήσουμε σε άλλα μονοπάτια που δεν είναι επιχειρήσεις του κοινωνικού τομέα της οικονομίας.

Δεν έχουμε εμπειρία, δεν έχουμε παράδοση, η διαπαιδαγώγησή μας είναι στις καπιταλιστικές κερδοσκοπικές επιχειρήσεις και στο εγωϊστικό πνεύμα που επιτρέπει στους ιδιοκτήτες να μας συντονίζουν έτσι ώστε εκείνοι μόνον να κερδίζουν κι εμείς να αλλοτριωνόμαστε, να αποξενωνόμαστε, από το προϊόν της εργασίας μας. Να μην αποκομίζουμε καμιά ευχαρίστηση από την εργασία μας. Μπορούμε όμως χρησιμοποιώντας την κοινή λογική, την επιθυμία μας για ατομική και συλλογική χειραφέτηση να πετύχουμε και να αποκτήσουμε μιά νέα αυτοσυνείδηση. Και να ζήσουμε από την έντιμη εργασία μας.