Το όπλο της κριτικής

Πάλι καλά. Υπάρχουν και χειρότερα. Το ΠΑΣΟΚ χρειάστηκε τέσσερις μέρες για να καταλάβει το αυτονόητο, ότι δηλαδή πρέπει συντεταγμένα και με πολιτική συμφωνία επί της διαδικασίας, να συζητήσει πολιτικά, να καταλήξει σε συμπεράσματα και να αποφασίσει ποιος θα είναι ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ στο μέλλον. Πάλι καλά γιατί άλλα κόμματα, και όχι μόνον της ΝΔ, αλλά και της αριστεράς είχαν χρειαστεί άλλοτε περισσότερο χρόνο.

Είναι ένα καλό μήνυμα που βρίσκεται στο επίπεδο του κόσμου, του απλού πολίτη. Πάλι καλά που η πολιτική ηγεσία βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο με τον πολίτη και δεν βρίσκεται πίσω του, όπως τις πρώτες μέρες. Τελικά ίσως και να βοήθησε επίσης αυτό το επεισόδιο με τον καφέ που πέταξε ένας άρρωστος άνθρωπος στον Βαγγέλη Βενιζέλο, ώστε όλοι να καταλάβουν, ότι οι πετριές και οι κατηγορίες δεν ωφελούν κανέναν.

Τώρα θα κριθούν όλοι, όχι από την ρητορική ικανότητα με την οποία θα προσπαθήσουν να μιλήσουν χωρίς να θίξουν κανέναν, αλλά με την ικανότητα πολιτικής ανάλυσης και με την τόλμη να πουν τα πράγματα με το όνομά τους και να κατανείμουν τις ευθύνες σ’ αυτούς που τις έχουν. Κι αυτοί είναι όλοι στην κορυφή του ΠΑΣΟΚ. Όχι στη βάση. Ακόμα και μεσαία στελέχη που έχουν μερίδιο ευθύνης, έχουν το ελαφρυντικό ότι η ηγεσία τους άφησε, τους ανέχτηκε αν δεν τους υπόθαλψε κιόλας. Η ηγεσία ευθύνεται πάνω από όλα. Και ηγεσία ήταν ο Κώστας Σημίτης και ο Γιώργος Παπανδρέου. Μετά από αυτούς τους δύο, ευθύνες έχουν όλοι οι υπουργοί του Σημίτη, οι οποίοι έγιναν και επί Γιώργου Παπανδρέου στυλοβάτες του. Μετά πάμε στα στελέχη που είχαν παραγκωνιστεί από τον Σημίτη και ως εκ τούτου θεώρησαν ότι ο Παπανδρέου ήταν η δική τους ευκαιρία να ανέβουν, λόγω της φιλίας τους και της εύνοιάς του. Και μετά βέβαια αυτοί που έχουν παράπονα και από τους δύο, γιατί ο τρόπος που ο ένας παρέδωσε και ο άλλος ανέλαβε, τους άφησε απέξω ή τους θυσίασαν για να πατήσουν πάνω τους και να προχωρήσουν.

Στην κατηγορία αυτή, ανήκουν αρκετά στελέχη και ίσως τα πιο αξιόλογα. Για παράδειγμα ο Κώστας Λαλιώτης. Ο Μιχάλης Χρυσοχοίδης. Ακόμα και ο Κώστας Σκανδαλίδης. Ακόμα κι αυτοί όμως έχουν ευθύνες γιατί προσπάθησαν ανεπιτυχώς να συνδιαλλαγούν, να διαπραγματευθούν αντί να μιλήσουν με τόλμη, ανοιχτά, στο λαό και να δείξουν ότι είναι πολιτικοί μεγάλου διαμετρήματος. Αντί να περιμένουν όμως τη δικαίωσή τους από τον αρχηγό, με την ανάθεση καθηκόντων και οφιτσίων, θα μπορούσαν να φερθούν πολιτικά και να απευθυνθούν στο λαό, από τον οποίο να ζητήσουν την υποστήριξή του, στις προσπάθειές τους να υπηρετήσουν το λαό. Τότε θα είχαν και τη δικαίωση, αλλά και το ηθικό ανάστημα να δώσουν μαθήματα στους άλλους αλλά κυρίως να αποτελέσουν το παράδειγμα και για τους άλλους. Γιατί από λόγια έχουμε πήξει. Από πράξεις έχουμε έλλειμμα. Με τέτοιες συνθήκες και οι πολίτες θα είχαν περισσότερες επιλογές, αλλά και τα κριτήρια με τα οποία θα αξιολογούσαν τους επίδοξους ηγέτες και διαδόχους θα ήταν περισσότερο πολιτικά.

Περιμένουμε λοιπόν τον πρώτο που θα τολμήσει να πεί τα πράγματα με το όνομά τους και να αποδώσει τις ευθύνες σ’ αυτούς που τις έχουν. Και να φτάσει η κριτική στα ονόματα γιατί στο επίπεδο της ηγεσίας, οι ευθύνες δεν είναι μόνον συλλογικές αλλά και ατομικές. Κυρίως γι αυτούς που ήταν πρωτοκλασσάτοι υπουργοί του Κώστα Σημίτη και στη συνέχεια πρωτοκλασσάτα στελέχη του Γιώργου Παπανδρέου.